ANLATMA GÖSTERME VE HEYECANI DİLE GETİRME
Anlatma Yolları
Günlük hayatta başımızdan geçen bir olayı anlatmak için türlü yollara başvururuz. Bu yollardan en basit ve yaygın olanı doğrudan anlatımdır. Bu anlatımda anlatım kuru ve süsten uzaktır. Aynı olayı biraz gerçeklik çizgisinden uzaklaştırsak veya farklı bir kurgu ile anlatsak anlatımımız daha canlı ve ilgi çekici olacaktır. İlk çağlardan bu yana insan her türlü yaşam tecrübesini birçok farklı yolla dile getirmiştir. Örneğin bir av macerası sonrası mağara duvarına çizilen geyik temsilleri burada anlatmada resim sanatının kullanıldığını gösterir. Yine insanların ateşin etrafında dönerek sergiledikleri dini merasimler olayların tiyatro sanatı kullanılarak ifade edildiğini gösterir. Büyük savaşları veya göç gibi önemli olayları anlatan şiirler de birer anlatım yoludur.
Bu ve benzeri gibi birçok farklı sanat, insanın anlatma ve paylaşma isteğinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Sanatçı hissettiği duyguyu en iyi ve etkili biçimde aktarma gayretindedir. Bunun için bir sanatçı edebiyatı, başka bir sanatçı resmi, müziği, heykeli veya sinemayı kullanabilir. Bu tercih sanatçının istek ve yeteneklerine bağlı olarak değişmektedir.
Bir anlatım yolu olarak edebiyatta birbirinden farklı anlatım yolları kullanılmaktadır. Bunlar kullandıkları farklı yöntem ve teknikler yönü ile gruplandırılır.
Olay Çevresinde Gelişen Edebi Metinler
a- Anlatmaya Bağlı Metinler:
- Masal
- Fabl
- Destan
- Mesnevi
- Hikaye
- Roman
b- Göstermeye Bağlı Metinler:
1-Geleneksel Tiyatro
- Karagöz
- Meddah
2-Modern Tiyatro
- Trajedi
- Komedi
- Dram