Aşık Tarzı Halk Şiiri Nazım Biçimleri

Varsağı Nedir?

Varsağı Nazım Biçiminin Özellikleri

Aşık Tarzı halk şiirinde Varsak Türkleri arasında özel ezgilerle söylenen şiirleridir. Bu şiirler semailere çok benzemektedir; fakat varsağılar, hem ezgileri hem de bre, behey, hey gibi ünlemlerin sıkça kullanılması yönü ile samailerden ayrılır. Bu ünlemler kullanılmasa da varsağılar kahramanca, mertçe, ağır bir üslupla söylenmesi yönü ile ayırt edilebilir. Varsağılar sekizli hece ölçüsü ile yazılır. Dörtlük sayısı beşi geçmez. Semai gibi hecenin 4+4 veya kısmen 5+3 kalıbı ile söylenir.

Halk edebiyatında en çok Aşık Karacoğlan varsağıları ile tanınmıştır.

Örnek:

Bre ağalar bre beyler

Ölmeden bir dem sürelim

Gözümüze kara toprak

Girmeden bir dem sürelim

Aman ey Allahım aman

Ne aman bilir ne zaman

Üstümüze çayır çimen

Bitmeden bir dem sürelim

Buna felek derler felek

Ne aman bilir ne dilek

Ahır ömrümüzü helak

Etmeden bir dem sürelim

Karacaoğlan der ki canan

Güzelim sözüme inan

Bu ayrılık bize hemen

Ermeden bir dem sürelim

Karacoğlan

Örnek:

Behey ala gözlü dilber

Vaktin geçer demedim mi

Gözlerin olmus harami

Beller keser demedim mi

Bak su kaşa, bak şu göze

Ciğer kebab oldu öze

Yakasız gömlekler bize

Felek biçer demedim mi

Yüzün bedir kaşın kalem

Nasib olup bir dem görem

Kime razılıktır bu alem

Konan göçer demedim mi

Deryalarda gezer gemi

Sukkedir tutinin yemi

Sürelim devrani demi

Devran geçer demedim mi

Karac'oglan, cömertle

Benim işim yok na-mertle

Kahbe felek bin fendile

Gönlüm alır demedim mi

Karacaoğlan

Kafiye şeması koşma ve semai ile aynıdır: abab / cccb / dddb / eeeb …