Aşık Tarzı Halk Şiiri Nazım Biçimleri
Varsağı Nedir?
Varsağı Nazım Biçiminin Özellikleri
Aşık Tarzı halk şiirinde Varsak Türkleri arasında özel ezgilerle söylenen şiirleridir. Bu şiirler semailere çok benzemektedir; fakat varsağılar, hem ezgileri hem de bre, behey, hey gibi ünlemlerin sıkça kullanılması yönü ile samailerden ayrılır. Bu ünlemler kullanılmasa da varsağılar kahramanca, mertçe, ağır bir üslupla söylenmesi yönü ile ayırt edilebilir. Varsağılar sekizli hece ölçüsü ile yazılır. Dörtlük sayısı beşi geçmez. Semai gibi hecenin 4+4 veya kısmen 5+3 kalıbı ile söylenir.
Halk edebiyatında en çok Aşık Karacoğlan varsağıları ile tanınmıştır.
Örnek:
Bre ağalar bre beyler
Ölmeden bir dem sürelim
Gözümüze kara toprak
Girmeden bir dem sürelim
Aman ey Allahım aman
Ne aman bilir ne zaman
Üstümüze çayır çimen
Bitmeden bir dem sürelim
Buna felek derler felek
Ne aman bilir ne dilek
Ahır ömrümüzü helak
Etmeden bir dem sürelim
Karacaoğlan der ki canan
Güzelim sözüme inan
Bu ayrılık bize hemen
Ermeden bir dem sürelim
Karacoğlan
Örnek:
Behey ala gözlü dilber
Vaktin geçer demedim mi
Gözlerin olmus harami
Beller keser demedim mi
Bak su kaşa, bak şu göze
Ciğer kebab oldu öze
Yakasız gömlekler bize
Felek biçer demedim mi
Yüzün bedir kaşın kalem
Nasib olup bir dem görem
Kime razılıktır bu alem
Konan göçer demedim mi
Deryalarda gezer gemi
Sukkedir tutinin yemi
Sürelim devrani demi
Devran geçer demedim mi
Karac'oglan, cömertle
Benim işim yok na-mertle
Kahbe felek bin fendile
Gönlüm alır demedim mi
Karacaoğlan
Kafiye şeması koşma ve semai ile aynıdır: abab / cccb / dddb / eeeb …