Ses Bilgisi
Millet Şarkısı
Zulmün topu var, güllesi var, kal’ası varsa,
Hakkın da bükülmez kolu; dönmez yüzü vardır;
Göz yumma güneşten, ne kadar nuru kararsa
Sönmez ebedî, her gecenin- gündüzü vardır..
Millet yoludur, hak yoludur tutuğumuz yol;
Ey hak, yaşa, ey, sevgili millet, yaşa... varol!
Tevfik Fikret
Şu manzumeyi yüksek sesle okuduğumuz zaman ağzımızdan inceli, kalınlı sesler çıktığını işitiriz- Gırtlaktan ağzın ve burnun dışına kadar uzanan ve. sesin çıkmasına yarayan yola ses yolu denir.
- Gırtlağın içindeki ses kirişleri akciğerlerden gelen nefesle titriyerek konuşmağa yarayan inceli kalınlı sesleri çıkarırlar; buna insan sesi denir. Ağzımızdaki uzuvlar da ses yolunu kapatarak veya darlaştırarak kirişlerde perdelenen sesi çeşitlendirirler. Böylece birbirlerinden farklı ve pek çok olan bu sesleri kulağımızla ayırabiliriz;
Birbirlerine pek yakın olanlarını bir sayarak dilimizde başlıca 29 ses bulunmuş, ve her biri bir harfle gösterilmiştir.
Bir dilin yazısında kullanılan harflerin hepsine birden Alfabe denir.
Harflerin sırası ve isimleri:
Türkçede yirmi dokuz harf vardır:
A B C Ç D E F G Ğ H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z
Bunlar, kitap ve gazete yazılarının büyük şekilleridir. Kitap ve gazete yazılarının küçük şekilleri şunlardır:
a b c ç d e f g h u j k l m n o ö p r s ş t u ü v y z
Her dilde olduğu gibi bizim dilimizde de büyük ve küçük olmak üzere iki türlü el yazısı vardır.
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Büyük harfler dilimizde başlıca sekiz yerde kullanılır:
- Levhaların, tabelâların çok defa her harfi büyük yazılır.
- Yazı başlıklarının, kitap adlarının her kelimesinin ilk harfi: Metinli Türk Edebiyatı.
- Kitaplarda ve gazetelerde bazı başlıkların bütün harfleri.
- Her cümlenin ilk harfi. [Virgül ve noktalı virgülden sonra gelen sözün ilk harfi -esasen büyük yazılması gereken kelimelerden değilse- küçük yazılır.]
Not: Dilekçelerde, lâyihalarda ve kanun maddelerinde ayrı ayrı yazılan fıkralardan sonra noktalı virgül konup da satır başına geçilirse o vakit yeni fıkraya, tabiatiyle, büyük harfle başlanır:
- Kira şartlarına ve kanuni vecibelere riayet edilse bile, aşağıda yazılı hallerde kiralayan:
- Gayrimenkulu kendisi veya çocukları için mesken olarak kullanma ihtiyacında kalırsa kira akdinin hitamında;
- Gayrimenkulu kendisinin, eşinin veya çocuklarının muayyen bir meslek veya sanatın bizzat icrası için kullanma ihtiyacında ise akdiy. hitamında;
- Bir gayrimenkulu Medenî Kanun hükümlerine göre iktisabeden kimseler kendisi veya çocukları veya mirasçılar, yahut bunların bir kısmı için tamamen veya kısmen mesken olarak kullanmak ihtiyacında ise;
Bütün özel isimlerin ve soyadlarının ilk harfi: Ankara, Atatürk, Türkiye, Sakarya.
- Hukuk Fakültesi, Ziraat Bankası gibi kurum ve teşekkül adlarında her kelimenin ilk harfi.
- Manzumelerde her mısraın ilk harfi.
Rütbe ve unvan bildiren kelimelerin ilk harfleri- (kişi adlarının başında): Amiral Ahmet Denizer, General Ali Turgut, Yarbay Ali Çevik